YEDAŞ’TAN DOĞAYA DESTEK: SİNOP’TA LEYLEKLERE GÜVENLİ YUVA

Sinop Üniversitesi’yle birlikte Saraydüzü ilçesine bağlı Cuma Ovası’nda artan leylek popülasyonuna yönelik anlamlı bir çalışma başlatan Yeşilırmak Elektrik Dağıtım A.Ş. (YEDAŞ), elektrik direklerine özel olarak tasarlanmış 34 adet leylek yuvası yerleştirdi. Üç yıl önce başlayan ve Sinop Üniversitesi’nin bilimsel katkılarıyla yürütülen bu çevreci proje sayesinde, leyleklerin güvenliği sağlanmış olurken bölgedeki enerji altyapısının da sürdürülebilirliği sağlanmış oldu.

“Doğaya ve hayvanlara değer katan projelerimize devam edeceğiz.”

Sinop’un Saraydüzü ilçesinde bulunan Cuma Ovası’nda yaklaşık 60 leylek yuvası yer alıyor. Bölgede YEDAŞ ve Sinop Üniversitesi tarafından ortaklaşa yürütülen çalışma sayesinde üç yılda 195 leyleğe halka uygulaması, 34 leylek yuvasına ise özel tasarım yuva uygulaması gerçekleştirildi. Halka uygulamasıyla bölgede dünyaya gelen yavruların küresel çapta takibi ve geri dönüş süresi ölçümlenirken, yapay yuva sayesinde elektrik direklerine yuva yapan leylerin güvenliğinin sağlanması amaçlanıyor. Konu hakkında açıklamalarda bulunan YEDAŞ Sinop Bölge Müdürü Koray Keseroğlu “Leyleklerin elektrik direklerinde yuva yapması hem onların yaşamını riske atıyor hem de elektrik hatlarında arızalara neden oluyordu. Bu sorunu doğaya zarar vermeden çözmek için harekete geçtik. Sinop Üniversitesi ile iş birliği içinde gerçekleştirdiğimiz bu proje kapsamında, kuşlara zarar vermeyecek şekilde tasarladığımız 34 yuva sayesinde hem canlıların yaşam alanlarını koruduk hem de enerji iletiminde sürdürülebilirliği sağladık. Doğaya ve hayvanlara değer katan projelerimize yerel iş birlikleri ve akademik katkılarla devam edeceğiz” dedi.

“Leyleklerin göç rotalarını takip ediyoruz”

Proje yürütücülüğünü yapan ve bilimsel destek sağlayan Sinop Üniversitesi Eğitim Fakültesi, Fen Bilimleri Eğitimi Ana Bilim Dalı Öğretim Üyesi Dç. Dr. Evrim Sönmez ise doğa, insan, enerji dengesine vurgu yaptı.

Sönmez, “Projeyi Sinop Üniversitesi, Ondokuz Mayıs Üniversitesi, Ankara Üniversitesi ve Saraydüzü Mehmet Akif Ersoy Anadolu Lisesi’nden birçok lise, lisans, lisansüstü öğrenci ve hocamızla yürütüyoruz. Leyleklere yaptığımız halka uygulaması sayesinde hem leyleklerin göç güzergahlarının analizini hem de doğdukları yer olan bölgeye ne zaman ve hangi sıklıkla geri döndüklerini takip etmeyi amaçlıyoruz. Ayrıca elektrik direklerine yapılan yapay yuva uygulamasıyla da hayvanların enerjiden zarar görmemesini ve yavrularını daha güvenli ortamda yetiştirmelerini amaçlıyoruz. Bu çalışma için de YEDAŞ’a teşekkür ediyorum.” İfadelerini kullandı.

Köy sakinleri ise, çalışmanın hem çevreye duyarlı olması hem de sık sık yaşanan elektrik kesintilerinin azalması açısından son derece faydalı olduğunu belirtti. Köy sakinlerinden Nuri Koca, “Leyleklerimizin güvende olduğunu bilmekten mutluluk duyuyoruz, bölgemizdeki leylek sayısının artmasını istiyoruz. Yapılan çalışma nedeniyle YEDAŞ’a ve Sinop Üniversitesi’ne teşekkür ediyorum” dedi.

Geri Dönen Leylek İçin Güvenli Yuva Hazırlandı

Yıllardır sürdürülen “Sinop-Saraydüzü Cuma Ovasındaki Leylek Ciconia ciconia (L.,1758) Popülasyonundaki Değişimlerinin, Popülasyonu Etkileyen Etmenlerin, Göç Stratejilerinin ve Leylek Yavrularındaki Stres Etkisinin Belirlenmesi Projesi” somut ve umut verici sonuçlar vermeye başladı. 2024 yılında Sinop’ta yavruyken halkalanan bir leyleğin, 2025 yılının Nisan ayı içerisinde Güney Afrika’nın Limpopo vilayetinde gözlemlenmesinin ardından, 2023 yılında halkalanan iki leylek yavrusunun da doğduğu bölgeye geri döndüğü tespit edildi. Leyleklerden birinin doğduğu yuvanın yaklaşık 50 metre yakınına yuva yapma girişiminde bulunması üzerine YEDAŞ tarafından elektrik direği üzerine yapay platform yerleştirilerek leyleğin güvenliği sağlanmış oldu. Bu gelişme, göç takibinin başarılı sonuçlar verdiğini ortaya çıkardı. YEDAŞ, gelecek dönemlerde de leyleklerin güvenliğini sağlama çalışmalarına devam edecek.