Kooperatifçilik Kültürünün Yaygınlaştırılması Çalıştayı Gerçekleştirildi

Birleşmiş Milletler tarafından 2025 yılı sürdürülebilir kalkınma hedefleri doğrultusunda, ‘Uluslararası Kooperatifler Yılı’ olarak ilan edilmiştir. Uluslararası Kooperatifler Birliği (ICA) 2025 Uluslararası Kooperatifler Yılı’nın(IYC 2025) ana temasını; “Kooperatifler Daha İyi Bir Dünya Kurar” olarak belirlemiştir. Belirlenen tema ile kooperatifleşme birçok küresel zorluğun üstesinden gelinmesinde temel bir çözüm modeli olarak öngörülmüştür.

2025 Uluslararası Kooperatifler Yılı kapsamında Ülkemizde ve İlimizde kooperatifçilik bilincinin yaygınlaştırılması, kooperatiflerin toplumsal kalkınma üzerindeki rolü, kooperatifçilik hareketinin güçlendirilmesi ve herkesin hayatına dokunabilmek için çeşitli etkinlikler planlanmıştır. Etkinlikler kapsamında; kooperatifçilik bilincinin artırılması, kooperatifçiliğe uygun ortamların oluşturulması, kooperatiflerin etkinlik ve verimliliğinin artırılması ile sürdürülebilir kalkınmadaki rollerinin güçlendirilmesi amacıyla ‘Cumhuriyetin 2. Yüzyılında Kooperatifçilik Kültürünün Yaygınlaştırılması’ konulu Çalıştay Programı hazırlanmıştır.

Ticaret İl Müdürlüğü koordinasyonunda, Samsun Valiliği, İl Tarım ve Orman Müdürlüğümüz, Çevre Şehircilik ve İklim Değişikliği İl Müdürlüğü ve Samsun Büyükşehir Belediyesinin işbirliğinde İlimizdeki üniversitelerin, kamu kurum ve kuruluşları ile sivil toplum örgütlerinin katılımlarıyla düzenlenen Çalıştay, 26 Haziran 2025 Perşembe günü Ömer Halisdemir Çok Amaçlı Salon’da gerçekleştirilmiştir. Çalıştaya; Başsavcı Mehmet Sabri Kılıç, ,Samsun Vali Yardımcısı Mehmet Fikret Çavuş, Ticaret Bakanlığı Esnaf, Sanatkarlar ve Kooperatifçilik Genel Müdürü Taha Enes Şener, Samsun Büyükşehir Belediyesi Genel Sekreter Yardımcısı Necmi Çamaş, Ticaret İl Müdürü Kürşat Turpçu, Samsun İl Tarım ve Orman Müdürümüz İbrahim Sağlam, Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği İl Müdürü Tevfik Akçay katılmıştır.

Çalıştayda konuşma yapan Samsun İl Tarım ve Orman Müdürümüz İbrahim Sağlam, “Ülkemizde Kooperatifçiliğin düsturu haline gelmiş Atatürk’ün bir sözüyle başlamak istiyorum Muhakkak surette birleşmede fayda vardır, kooperatif yapmak maddi ve manevi kuvvetleri zekâ ve maharetleri birleştirmektir. “Ülkemizde Kooperatifçilik, Anayasamız ile koruma altına alınmıştır. Anayasamızın 171. Maddesinde : “ Devlet, milli ekonominin yararlarını dikkate alarak, öncelikle üretimin artırılmasını ve tüketicinin korunmasını amaçlayan kooperatifçiliğin gelişmesini sağlayacak tedbirleri alır.” hükmü yer almaktadır. Kooperatif kurma bilincinin bir ihtiyaçtan doğması gerekmektedir. Kooperatifler gönüllülük esasına dayalı oluşumlardır. Yine kooperatifçiliğin bir ekonomik kalkınma modeli olarak benimsenmesi, aracıların devreden çıkarılarak, ürünlerin doğrudan pazara ulaşmasının sağlanması, markalaşma, üretilen ürünlerin katma değerli ürüne çevrilerek karlılığın arttırılması ve ortak hareket etmenin avantajlarının gösterilmesi için Ülkemizde ve diğer ülkelerde yapılmış olan iyi uygulama örneklerinin çoğaltılması ve gerektiğinde yol kat edilinceye kadar devlet eliyle yapılmasının sağlanması gerekmektedir.

Ülkemizde adı kooperatif olmasa bile kooperatifçilik hareketi “Memleket Sandıklarının” kurulması ile 1863 yılında başlamış ve 1969 yılında 1163 sayılı Kooperatifler Kanunu’na göre düzenlenmiştir. Tarım ve Orman Bakanlığı’nın sorumluluğunda olan Tarımsal amaçlı kooperatifler Tarımsal Kalkınma, Sulama, Su Ürünleri, Pancar Ekicileri, Tarım Kredi Kooperatifleridir. Tarım ve Orman Bakanlığımız sorumluluğunda yaklaşık 11.500 Adet Tarımsal Amaçlı Kooperatif ve 3.500.000 ortağı bulunmaktadır.

İl Müdürlüğümüz görev ve sorumluluk alanında 1163 Sayılı Kooperatifler Kanununa tabi 65 adet Tarımsal Amaçlı kooperatif ve bu kooperatiflerin 17.000 kayıtlı ortağı vardır.

Kadın kooperatifçiliği konusunda İlimizde üretilen Tarımsal Ürünlerin işlenmesi, markalaşması ve katma değerli ürünlere dönüştürülmesi konusunda hazırlanacak projelere öncelik veriyoruz. Doğu Karadeniz Kalkınma Ajansı DOKAP’a, Salıpazarı İlçemizde bulunan S.S. Salıpazarı Kadın Girişimi Üretim Ve İşletme Kooperatifi’nin ortaklarının yararlanıcısı olduğu ve Salıpazarı Belediyesinin Proje Ortağı olarak katıldığı Fındık işleme tesisi projesi hazırlanmış ve sunulmuştur. Toplam Proje Bütçesi: 6.769.000.00 TL’dir. Projemizde, kadın kooperatifi ortaklığında, kadınların istihdam edileceği modern bir fındık işleme tesisinin kurulması hedeflemektedir. Bölgedeki mevcut tesisler sadece fındık kırma ve kavurma hizmeti verirken, projemiz Salıpazarı’nda fındıklı çikolata, fındık unu, fındık krokan ve fındık kreması gibi katma değerli ürünlerin üretilmesini sağlayacaktır

Kooperatifçiliğin güçlendirilmesi ve desteklenmesi konularında kurumsal olarak yenilikçi yaklaşımlara ve projelendirmelere Bakanlığımız ve kurumumuz olarak katkılarımız devam edecektir. Düzenlenen “Cumhuriyetin 2. Yüzyılında Kooperatifçilik Kültürünün Yaygınlaştırılması ” toplantısının hayırlı ve uğurlu olmasını diliyorum.” demiştir.

Çalıştayın açılış konuşmasında Türkiye’deki kooperatifçiliğin daha da geliştirilip, güçlendirilmesi gerektiğinin altını çizen Samsun Vali Yardımcısı Mehmet Fikret Çavuş, “Dünyada ilk kooperatif İngiltere’de kurulmuş. Avrupa çok ciddi kooperatifçilik faaliyetlerinde bulunuyor. Dünyanın ilk 5 büyük ülkesi Amerika Birleşik Devletleri, Fransa, İngiltere, İtalya ve Japonya kooperatifçilik konusunda çok iyiler. Yani ülke nüfuslarının bayağı büyük bir oranı kooperatifçilikle geçiyor. Dünya genelinde kooperatifçilik ve kooperatifleşme hareketi oldukça ileride. Bizim ülkemize ve bizim tarihimize baktığımızda da aslında biz de çok iyiyiz. Anadolu’da ilk kooperatifçiliği Ahilik ile tanımlayabiliriz.” demiştir.

Program, açılış konuşmalarının ardından grup çalışmaları, çalışmaların değerlendirilmesi ve rapor hazırlanması kısmının ardından sona ermiştir.